رمز پویا یا یکبار مصرف ( OTP: One Time Password) یکی از سازوکارهای امنیتی است که هنگام استفاده از نرمافزارهای بانکی (شامل: ورود به اینترنت بانک، انجام و تایید تراکنش و …) و پرداختهای اینترنتی توسط کارت (شامل: خریدهای اینترنتی، پرداخت قبوض و انتقالوجه از طریق موبایل بانک یا اینترنت بانک) استفاده میشود.
رمز پویا به جای رمزهای ایستا به منظور کاهش جرائم مرتبط با سوءاستفاده از رمزها طراحی شده است.بدین نحو که برای برخی از فعالیتهای بانکی به جای استفاده از یک رمز ایستا، یک رمز موقت و یکبار مصرف بصورت پیامک و یا ازطریق اپلیکیشن در اختیار مشتری قرار میگیرد و کاربر ۶۰ ثانیه فرصت دارد از این رمز استفاده نماید و عملیات بانکی خود را انجام دهد.در واقع پس از گذشت ۶۰ ثانیه و برای حفظ امنیت حساب مشتری، رمز اعلام شده غیرفعال خواهد شد.
نحوه فعال کردن رمز دوم پویا و مشکلات موجود
برای فعال کردن رمز یکبار مصرف نیاز است که افراد به وب سایت کارت بانکی خود مراجعه کرده و نسبت به فعالسازی آن اقدام کنند. پس از آن لازم است، هر بار هنگام خرید یا انتقال وجه آنلاین، کاربر هم زمان اپلیکیشن مذکور را باز کرده و تا نهایت ۶۰ ثانیه تراکنش موردنظر خود را انجام دهد. به این صورت می توان اطمینان حاصل کرد که امکان هیچ گونه سوءاستفاده از کارت شخص وجود نخواهد داشت. به علاوه بانک ها می توانند ازطریق پیامک نیز برای ارسال رمز اقدام کنند. امید است در آینده امکان ارسال کد یک بار مصرف ازطریق USSD) ارسال پیام از طریق کد دستوری( نیز در تمام بانک ها فراهم شده تا جمع روش های کسب رمز یک بار مصرف موجب شود تا تمام کاربران حتی کسانی که گوشی غیرهوشمندی استفاده می کنند یا درکل گوشی در اختیار یا در دسترس ندارند، از خدمات غیرحضوری بهره ببرند. علاوه بر این، می توان روش هایی مانند استفاده از اپلیکیشن تأیید هویت برای تمامی بانک ها را به کار گرفت تا تمام کارها در یک اپلیکیشن انجام شود. اما مشخص است که هنوز تا آن زمان فاصله داریم.
رمز پویا و جلوگیری از کلاهبرداریهای اینترنتی
برخی اوقات هکرها قادر هستند مشخصات نوشته شده در درگاه پرداخت را ضبط و استفاده کنند. ازآنجاکه امکان ندارد رمز پویا دو مرتبه برای شخصی تکرار شود، هکر دراین زمینه شکست خواهد خورد و دسترسی به کارت برای او بسیار سخت یا غیرممکن می شود. به علاوه پس از ثبت نام در اپلیکیشن، نیازی به وصل بودن اینترنت برای دریافت رمز یکبار مصرف نیست. از این رو خریدهای اینترنتی با اطمینان خاطر بیشتری انجام میشود و رمز پویا قدم دیگری در جهت خریدهای اینترنتی امن میباشد که در کنار سایر موارد قابل توجه برای خرید اینترنتی ایمن میتواند خرید های اینترنتی را به تجربهای شیرین تبدیل نماید.