نقره یکی از فلزات ارزشمند و پرکاربرد در ساخت جواهرات و ظروف زینتی است. این فلز به دلیل درخشش و زیبایی خاص خود همواره مورد توجه افراد بوده است. اما یکی از مشکلات عمدهای که افراد در استفاده از نقره با آن مواجه میشوند، سیاه شدن این فلز است. این پدیده که تحت عنوان “سیاه شدن نقره” شناخته میشود، نتیجهٔ واکنشهای شیمیایی مختلفی است که نقره با مواد موجود در محیط پیرامون خود انجام میدهد. در این مقاله از لوکس گلامور سعی می کنیم تا دلیل سیاه شدن زیورآلات نقره مثل انگشتر را بیان و نهایتا روش هایی برای رفع سیاه شدن زیورآلات نقره ارائه دهیم.
فهرست مطالب
اولین نکته که شاید مهمترین نیز باشد این است که نگهداری درست و اصولی از زیورآلات نقره می تواند در جلوگیری از سیاه شدن زیورآلات نقره بسیار تاثیر گذار است پس بهتر است حتما برای پیشگیری از سیاه شدن و تغییر رنگ نقره آنها را رعایت کنید.
علت سیاه شدن نقره چیست
فلز نقره یک فلز واکنش پذیر و دلایل سیاه شدن نقره متعدد است. مهمترین عامل، واکنش نقره با گوگرد موجود در هوا یا سایر منابع است. این واکنش به تشکیل سولفید نقره منجر میشود که به صورت یک لایه سیاه رنگ بر روی سطح نقره مشاهده میشود. علاوه بر گوگرد، عوامل دیگری نیز میتوانند در سیاه شدن نقره نقش داشته باشند. مثلا، تماس نقره با مواد شیمیایی مانند عطرها، لوسیونها، اسپریهای مو و حتی تعریق بدن نیز میتواند به تسریع این فرایند کمک کند. همچنین، زیورآلات نقره مانند انگشتر در محیطهای با رطوبت بالا سریعتر سیاه میشود. ترکیبات شیمیایی موجود در آب و هوا، به خصوص در مناطق صنعتی، نیز میتوانند در تشدید این پدیده مؤثر باشند.
در لیست پایین می توانید علت سیاه شدن نقره را ببینید.
- واکنش با گوگرد موجود در هوا
- تماس با مواد شیمیایی مانند:
- عطرها
- لوسیونها
- اسپریهای مو
- تعریق بدن
- رطوبت بالا
- ترکیبات شیمیایی موجود در آب و هوا (بهویژه در مناطق صنعتی)
- تماس با برخی مواد غذایی اسیدی
- نگهداری نامناسب (در معرض هوا و رطوبت)
تاثیر گوگرد موجود در هوا بر سیاه شدن نقره
واکنش نقره با گوگرد موجود در هوا یکی از اصلیترین دلایل سیاه شدن این فلز است. در هوای محیط، مقادیر کمی از ترکیبات گوگرد، مانند سولفید هیدروژن، وجود دارند که بهراحتی با سطح نقره واکنش میدهند. این واکنش شیمیایی منجر به تشکیل سولفید نقره میشود که به صورت یک لایه سیاه و مات روی سطح نقره ظاهر میگردد. این فرآیند به تدریج و در طول زمان اتفاق میافتد و باعث از دست رفتن درخشندگی و زیبایی نقره میشود. به همین دلیل، قطعات نقرهای مانند دستبند های نقره زنانه که در معرض هوای آزاد قرار دارند، به ویژه در مناطق با آلودگی هوای بالا، سریعتر دچار این پدیده میشوند.
تماس با مواد شیمیایی و سیاه شدن نقره
تماس نقره با مواد شیمیایی مانند عطر، ادکلن، لوسیون و اسپریهای مو میتواند به طور قابل توجهی به سیاه شدن این فلز منجر شود. این محصولات حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که با نقره واکنش میدهند و منجر به تشکیل لایههای تیرهرنگ روی سطح آن میشوند.
به عنوان مثال، بسیاری از عطرها و لوسیونها حاوی الکل و سایر ترکیبات فعال هستند که میتوانند نقره را اکسید کنند. این واکنشها باعث میشود که درخشش و زیبایی نقره مثل گردنبند های نقره به تدریج کاهش یابد و ظاهری کدر و سیاه پیدا کند. به همین دلیل، توصیه میشود نقره را از تماس مستقیم با این مواد دور نگه داشته و پس از استفاده از محصولات شیمیایی، نقره را با یک پارچه نرم پاک کرده تا از تجمع این مواد روی سطح آن جلوگیری شود.
تاثیر عرق بدن بر سیاه شدن نقره
عرق بدن و اسیدی بودن آن میتواند علت دیگر سیاه شدن نقره داشته باشد. عرق بدن حاوی ترکیبات مختلفی از جمله کلرید سدیم، اوره و اسیدهای آمینه است که میتوانند با نقره واکنش داده و موجب تشکیل سولفید نقره یا به اصطلاح سیاه شدن نقره شوند. این واکنش شیمیایی باعث ایجاد لایههای تیره روی سطح نقره میشود و درخشش و زیبایی اولیه آن را از بین میبرد.
افراد با پوست اسیدیتر بیشتر مستعد این مشکل هستند، زیرا سطح بالاتری از ترکیبات شیمیایی فعال در عرق آنها وجود دارد که میتواند فرایند سیاه شدن را تسریع کند. به همین دلیل هست که ممکن است برخی افراد خیلی زود شاهد سیاه شدن زیورآلات نقره مانند انگشتر نقره مردانه یا گردنبند نقره شوند.
برای کاهش این اثر، بهتر است نقره به طور منظم تمیز شود و از تماس طولانی مدت با پوست، به ویژه در شرایط تعریق شدید مثل زمان تمرین و باشگاه، جلوگیری گردد. عرق بدن بر روی زیورآلاتی که تماس بیشتری با بدن دارند مثل ساعت نقره یا سرویس نقره تاثیر بیشتری دارد.
گوشواره ها کمتر از دیگر زیورآلات درگیر تغییر رنگ به دلیل عرق اسیدی می شون و دلیل آن تماس کم این قطعه با بدن هست.
تاثیر رطوبت بر سیاه شدن نقره
رطوبت یکی از عوامل مهمی است که میتواند به سیاه شدن نقره منجر شود. در محیطهای مرطوب، میزان رطوبت بالا باعث تسریع واکنشهای شیمیایی بین نقره و ترکیبات موجود در هوا، بهویژه گوگرد، میشود. این فرآیند به تشکیل سولفید نقره یا همان سیاه شدن نقره میانجامد که به صورت لایهای تیره و کدر بر روی سطح نقره ظاهر میشود. علاوه بر این، رطوبت میتواند نفوذپذیری سطح نقره را افزایش دهد و واکنشهای اکسیداسیون را تشدید کند. به همین دلیل، نقرهای که در مناطق با رطوبت بالا نگهداری میشود یا در معرض آب قرار دارد، سریعتر سیاه میشود. برای جلوگیری از این پدیده، نگهداری نقره در محیطهای خشک و استفاده از جعبههای زیورآلات و در بسته توصیه می شود.
تاثیر مواد شیمیایی موجود در آب و هوا بر سیاه شدن نقره
ترکیبات شیمیایی موجود در آب و هوا، بهویژه در مناطق صنعتی و شهری، تأثیر زیادی بر سیاه شدن نقره دارند. آلودگی هوا حاوی ترکیبات مختلفی مانند دیاکسید گوگرد، سولفید هیدروژن، و نیتروژن اکسیدها است که میتوانند با نقره واکنش دهند و رنگ آن را تغیر دهد. این واکنشها منجر به تشکیل سولفید نقره و سایر ترکیبات تیرهرنگ روی سطح نقره میشوند، که در نهایت باعث کاهش درخشندگی و زیبایی این فلز ارزشمند میگردد. قرار گرفتن نقره در معرض هوای آلوده، بهویژه در مناطقی با ترافیک سنگین یا صنایع فعال، فرآیند سیاه شدن را تسریع میکند. برای کاهش این تأثیر، استفاده درست و رعایت اصول نگهداری زیورآلات نقره توصیه می شود.
تماس با برخی مواد غذایی اسیدی و تاثیر آن در سیاه شدن نقره
تماس نقره با برخی مواد غذایی اسیدی میتواند به سیاه شدن این فلز منجر شود. مواد غذایی اسیدی مانند سرکه، مرکبات (مانند لیمو و پرتقال)، گوجهفرنگی و برخی سسها حاوی اسیدهایی هستند که میتوانند با نقره واکنش دهند و باعث ایجاد لکههای تیره روی سطح آن شوند و به عبارتی باعث تغییر رنگ زیورآلات نقره می شود. این اسیدها واکنش شیمیایی را تسریع کرده و منجر به تشکیل سولفید نقره یا اکسیدهای دیگر میشوند که به صورت لکههای سیاه یا تیرهرنگ ظاهر میشوند.
برای جلوگیری از این مشکل، توصیه میشود که نقره به طور مستقیم با این مواد غذایی تماس نداشته باشد و اگر از ظروف نقره استفاده می کنید پس از استفاده از آنها به سرعت شسته و خشک شوند تا از تجمع اسیدها و واکنشهای شیمیایی مضر جلوگیری شود.
نگهدار نامناسب زیورآلات نقره و تاثیر آن بر سیاه شدن نقره
نگهداری نامناسب نیز می تواند علت سیاه شدن نقره باشد. قرار دادن نقره در معرض هوا و رطوبت بدون حفاظت مناسب، موجب تسریع واکنشهای شیمیایی میشود که منجر به تشکیل سولفید نقره و ایجاد لکههای سیاه روی سطح آن میگردد. همچنین، نگهداری نقره در مکانهای حاوی مواد شیمیایی یا نزدیک به محصولات حاوی گوگرد، مانند لاستیک یا برخی پارچهها، میتواند فرآیند سیاه شدن را تسریع کند. به منظور جلوگیری از این مشکل، بهتر است نقره در جعبههای مخصوص زیورآلات یا پارچههای نرم و خشک نگهداری شود. تمیز کردن منظم و جلوگیری از تماس نقره با مواد شیمیایی و محیطهای مرطوب نیز میتواند به حفظ درخشندگی و زیبایی آن کمک کند.
جلوگیری از سیاه شدن نقره و از بین بردن سیاهی و سفید کردن آن
با توجه به ارزش و زیبایی نقره، روشهای مختلفی برای سفید کردن و بازیابی درخشندگی این فلز ابداع شده است. یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها، استفاده از محلولهای خانگی مانند مخلوط آب و جوششیرین است. در این روش، نقره به مدت کوتاهی در این محلول غوطهور شده و سپس با استفاده از یک پارچه نرم پاک میشود. روش دیگر، استفاده از محلول نمک و آلومینیوم است. در این روش، نقره در یک ظرف آلومینیومی قرار داده شده و محلول نمک و آب جوش به آن اضافه میشود. این ترکیب باعث تشکیل یک واکنش شیمیایی میشود که سولفید نقره را تجزیه کرده و نقره را سفید میکند.
برای مطالعه دقیقتر روش های سفید کردن و از بین بردن سیاهی زیورآلات نقره مثل انگشتر و دستبند و گردنبند مقاله جداگانه ای نوشته شده است که پیشنهاد می کنیم حتما مطالعه کنید : روش های سفید کردن و جلا دادن به زیورآلات نقره
استفاده از پاککنندههای تجاری مخصوص نقره نیز یکی از روشهای رایج و مؤثر برای سفید کردن نقره است. این پاککنندهها حاوی ترکیبات شیمیایی خاصی هستند که به سرعت لکهها و سولفید نقره را از سطح نقره پاک میکنند. اما باید توجه داشت که استفاده مداوم از این پاککنندهها ممکن است به نقره آسیب برساند و باعث کاهش عمر مفید آن شود.
یکی از روش های تضمینی و مطمئن برای سفید کردن و پاک کردن سیاهی نقره ها استفاده از خدمات تعمیر گاه های مجرب نقره و طلا هست که می توانند با دستگاه پولیش به کثیفی ها و سیاهی نقره رو از بین ببرند.
در نهایت، نگهداری مناسب نقره نیز میتواند از سیاه شدن آن جلوگیری کند. نگهداری نقره در محیط خشک و دور از مواد شیمیایی، و همچنین پاککردن نقره پس از استفاده، میتواند به حفظ درخشندگی و زیبایی آن کمک کند. استفاده از جعبههای ضدتارنیش یا پارچههای مخصوص نگهداری نقره نیز میتواند از تماس نقره با هوا و رطوبت جلوگیری کند و به طولانیتر شدن عمر نقره کمک کند.
به طور خلاصه، سیاه شدن نقره یک پدیده طبیعی است که به دلیل واکنشهای شیمیایی مختلف رخ میدهد. با این حال، با استفاده از روشهای مناسب سفید کردن و نگهداری صحیح، میتوان از زیبایی و درخشندگی این فلز گرانبها بهرهمند شد.
سوالات پرتکرار درباره تغییر رنگ نقره
-
دلیل سیاه شدن گردنبند روی گردن چیست؟
با توجه به توضیحاتی که داده شد می توان اصلی ترین دلیل این اتفاق را عرق اسیدی و استفاده طولانی مدت دانست. علاوه بر عرق اسیدی زدن ادکلن و مواد شیمیایی بر روی گردنبند نقره هم می تواند عامل اصلی تغییر رنگ و سیاه شدن گردنبند روی گردن باشد.
-
سیاه شدن انگشتر نقره تغییر فیزیکی است یا شیمیایی ؟
هر دو! سیاه شدن نقره در واقع می تواند به دلیل اکسید شدن که عملی شیمیایی هست نیز باشد.
-
دلیل سیاه شدن انگشتر و گردنبند و دستبند در استخر چیست؟
دلیل اصلی این قضیه وجود مواد شیمیایی مثل کلر در آب هست و باعث اکسید شدن نقره می شود. حتما قبل از ورود به آب زیورآلات خود را جدا کنید.
-
علت سیاه شدن نقره در دست چیست؟
بیشتر عواملی که در این مقاله عنوان شد می تواند بر روی تغییر رنگ دستبند تاثیر گذار باشد. استفاده از مواد شیمیایی مثل عطر و ادکلن و عرق بدن می تواند اصلی ترین عوامل باشد.