یکی از فلزات پرکاربرد در دنیای زیورآلات تنگستن (tungsten) است. امروزه شاهد استفاده از این فلز در طراحی و ساخت انواع گردنبند و حلقه و انگشتر ، نیم ست و سرویس زیورآلات هستیم که طرفداران زیادی نیز به خود جلب کرده است. اگر مقالات گذشته درباره “فلزات به کار رفته در ساخت زیورآلات” را مطالعه کرده باشید حتما متوجه شده اید که ساخت زیورآلات از یک فلز خالص به ندرت امکان پذیر است به این دلیل که زیورآلات ساخته شده از فلز خالص باعث نرمی و خورندگی بالایی می شود و این مسئله باعث شده که در بیشتر موارد زیورآلات از آلیاژ ها ساخته شوند. فلز تنگستن نیز از این قاعده مستثنی نیست و از نوعی آلیاژ تنگستن در ساخت انواع جواهرات و زیورآلات استفاده می شود. در مقالات گذشته از لوکس گلامور با انواع فلزات به کار رفته در زیورآلات مانند فلز طلا ، فلز نقره ، فلز پلاتین و فلز کبالت آشنا شده اید. در این مقاله توضیحاتی را راجع به فلز تنگستن ارائه خواهیم کرد.
تنگستن چیست؟
نام تنگستن (tungsten) این فلز بر گرفته از کلمه ای سوئدی به معنی سنگ سنگین می باشد. این فلز بسیار سنگین است و رنگ اصلی آن از نقره ای تا سفید شیری متغیر است. این فلز خاصیت عدم ایجاد حساسیت بر روی پوست را داراست که باعث شده است از آن در دنیای زیورآلات و بدلیجات به وفور استفاده شود.
فلز تنگستن بسیار سخت است و دمای ذوب بالایی نیز دارد و علاوه بر این سختی وزن زیادی نیز دارد که تقریبا 4 برابر فلز تیتانیوم است. سنگینی فلز تنگستن یکی از نقاط ضعف آن در دنیای زیورآلات محسوب می شود.
ویژگی های فلز تنگستن
تنگستن به اسم walfarm نیز شناخته می شود و یک عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی نیز وجود دارد. نام تنگستن نشان گر وزن و قدرت این فلز است. تنگستن اغلب به عنوان یک ماده فوق العاده یاد می شود که دارای ویژگی های منحصر به فردی است که شامل :
تنگستن بالاترین نقطه ذوب تمام فلزات را دارد.
تنگستن سنگین ترین فلز مورد استفاده در ساخت زیورآلات است.
تنگستن سخت ترین و ضدخش ترین فلز می باشد.
تنگستن محبوب ترین فلز برای ساخت حلقه نامزدی آقایان در آمریکا می باشد.
تفاوت بین تنگستن و کاربید تنگستن
اگر چه غالبا به صورت متناوب مورد استفاده قرار می گیرند اما بین آنها تفاوت وجود دارد. تنگستن به شکل خالص در جواهرات قابل استفاده نیست. در عوض آن را با یک فلز ترکیب می کنند که تقریبا 85 درصد آن را تنگستن و 15 درصد آن را کربن، نیکل یا کبالت تشکیل می دهد و به کاربید تنگستن معروف است. از انجا که تنگستن بسیار شکننده است مخلوط کردن آن با کربن شکنندگی ان را کاهش می دهد و باعث افزایش دوام آن می شود. نیکل و کبالت به عنوان اتصال دهنده عمل می کنند و باعث می شود که عناصر فلز در کنار هم نگه داشته شوند و شکل دادن به آن را طی فرآیند ساخت میسر می کند.در این میان چون کبالت با روغن بدن واکنش نشان می دهد و می تواند باعث حساسیت پوستی و لک شدگی شود برای ساخت زیورآلات توصیه نمیشود. همانطور که اشاره کردیم کاربید تنگستن حاوی مقادیری کربن است. تنگستن بدون کربن فقط یک حلقه فولادی است که دارای سختی 5/7 است و هنوز هم قابلیت خراشیدگی و آسیب را دارد. با این حال هنگامی که کربن به تنگستن اضافه می شود فلز حاصله به مراتب سخت تر و بادوام تر می شود.
مزایای استفاده از زیورآلات فلز تنگستن
هر فلزی که برای ساخت زیورآلات از آن استفاده می شود بی شک دارای معایت و مزایایی نسبت به یکدیگر می باشند که آن را متمایز می کند که در این بخش به معرفی مزایای استفاده از فلز تنگستن در بخش زیورآلات می پردازیم.
استحکام و مقاوت بالا
فلز تنگستن به لطف سنگین بودن از مقاومت بالایی نیز در برابر ضربه و خط و خش برخوردار است که باعث می شود زیورآلات ساخته شده از تنگستن به راحتی تغییر رنگ ندهند و خط خش بر روی آن نیافتد و می توانید مطمئن باشید که تا مدت ها بدون دغدغه زیورآلات شما مثل روز اول خواهد درخشید.
کاربید تنگستن را می توان بادوام ترین فلز مورد استفاده در بخش زیورآلات دانست و می توان آن را با استفاده از سختی فلزات به کار رفته در بخش زیورآلات مقایسه کرد.
طلا(3موس)
پلاتین (4.5 موس)
پالادیوم (4.5 موس)
رودیوم (6موس)
تیتانیوم (6 موس)
تنگستن (9موس)
در واقع می توان گفت که تنگستن جزو سخت ترین فلزات می باشد و در مقابل خراش مقاوم می باشد. با توجه به این که خراش دادن یک شی توسط شی دیگر را سختی می گویند می توان گفت که تنگستن توسط اکثر فلزات خراش داده نمی شود. برخی از موادی که می توانند باعث ایجاد خراش بر روی تنگستن شامل الماس و مویزانیت هستند.
درخشش و جلای زیاد
این فلز در دمای بسیار بالایی ذوب می شود و به سختی با هوا و مواد دیگر واکنش شیمیایی انجام می دهد. به همین دلیل به راحتی تغییر رنگ نمی دهد و می توانید از زیورآلات ساخته شده از آلیاژ های تنگستن به برای مصارف روزانه بهره ببرید.
وزن تنگستن
اکثر اقایان استفاده از حلقه های سنگ وزن را ترجیح می دهند. تنگستن به عنوان سنگ ترین فلز موجود در بازار زیورآلات شناخته می شود که می تواند گزینه مناسبی برای این آقایان باشد. تنگستن از طلای 14 عیار تا حدودی سنگین تر است و از فلزات دیگری نظیر استیل ضد زنگ و تیتانیوم نیز سنگین تر می باشد. نمونه های حلقه های این فلز را می توانید در بخش انگشتر مردانه نیز مشاهده کنید.
قیمت مناسب تنگستن
تنگستن یک فلز بسیار مقرون به صرفه است و بر خلاف فلزات گرانبها می تواند با جیب اکثرا ما سازگار باشد. عوامل مختلفی در کاربید تنگستن مورد استفاده در جواهرات وجود دارد که می تواند بر قیمت آنها تاثیر بگذارد به عنوان مثال تنگستن با کیفیت بالا همراه با نیکل و کربن می تواند هزینه نسبتا بیشتری نسبت به سایز ترکیبات کاربید نیکل درجه پایین داشته باشد. شما می توانید حلقه های ست نامزدی طلا سفید را با حلقه های تنگستن مقایسه کنید و به این نتیجه خواهید رسید که هر دو فلز کاملا شبیه یکدیگر هستند اما تفاوت قیمت انها قابل توجه می باشد. البته قیمت پایین تنگستن دلیلی بر مناسب نبودن آن برای حلقه عروسی نیست بلکه این انتخاب به سلیقه و ارزش های فردی بستگی دارد
معایب استفاده از فلز تنگستن
اگر چه تنگستن یک فلز بادوام و مقرون به صرفه است اما داشتن جواهرات و زیورآلات تنگستنی مضرات خاص خود را نیز دارد.
عدم تغییر اندازه تنگسن
اندازه انگشتان هر فردی شاید در طول زمان دچار تغییراتی شود و حلقه نیز متناسب با آن باید تغییر کند این در حالی است که حلقه های فلز تنگستن قابل تغییر سایز نیستند و ناچار باید انگشتر را به طور کلی تغییر داد. عدم تغییر سایز حلقه تنگستن را می توان بزرگترین عیب و ایراد آن دانست.
خراشنده بودن تنگستن
سختی یک فلز به منزله یک شمشیر دو لبه است از یک طرف جواهرات تنگستن به راحتی خراش برنمیدارند اما از ظرف دیگر این سختی باعث خراش دادن فلزات دیگر می شود. تنگستن در مقیاس موس دارای سختی برابر با 8 تا 9 است این بدین معنا است که حلقه های تنگستن که از سختی بالایی برخوردارند می توانند اکثر اشیا را خراش دهند و خرد کنند. برخی افراد دریافتند که تماس حلقه تنگستن با اشیا خانگی نظیر دستگیره یخچال و لیوان باعث خراشیده شدن آنها شده است.
شکنندگی تنگستن
از آنجا که کاربید تنگستن بسیار شکننده و سخت است در نتیجه خم نمی شود و شکل خود را از دست نمی دهد در عوض اگر ضربه ای شدید به آن وارد شود مثل یک الماس خرد و تکه تکه می شود. اگر زیورآلات تنگستن شما در معرض سایش و ضربات زبر قرار بگیرند احتمال اینکه زیورآلات شما ترک بخورد و از هم جدا شود وجود دارد. زمانی که شما یکی از زیورآلات تنگستن را خریداری می کنید حتما باید از فروشنده ضمانت و گارانتی جایگزین در صورت شکستگی را دریافت کنید.
ارزش تنگستن
تنگستن یک فلز گرانبها نیست و از اعتباری که فلزاتی نظیر نقره، طلا یا پلاتین دارند برخوردار نمی باشد. این فلز ارزان قیمت محسوب می شود و این فلز برای افرادی که دوست دارند حلقه ها و یا زیورآلات عروسی آنها از فلزات گرانبها باشد مناسب نمی باشد. ولی آن چیزی که عیان است این است که استفاده از زیورآلات و حلقه های ازدواج ان از محبوبیت خاصی برخوردار است اما مشخص نیست که تنگستن در گذر زمان از مد خارج خواهد شد یا محبوبیت آن افزایش پیدا خواهد کرد؟
تنگستن و آلرژی
بیشتر کاربید تنگستن های با کیفیت بالا بدون ایجاد حساسیت هستند با این حال گاهی اوقات کاربید تنگستن می تواند باعث واکنش و تحریک پوستی شود.این اتفاق زمانی می افتد که در فلز تنگستن کبالت وجود داشته باشد که یک فلز آلرژی زا برای افراد است که به بعضی فلزات حساسیت دارند. نیکل نیز یکی از موادی است که می توان باعث ایجاد حساسیت شود اما نیکل استفاده شده در تنگستن بسیار ناچیز است و بندرت باعث ایجاد حساسیت پوستی می شود.
عدم خرید و فروش زیورآلات تنگستن
بر خلاف فلزات گرانبها؛ تنگستن نمی تواند به راحتی به پول نقد تبدیل شود زیرا به عنوان یک کالای قابل خرید و فروش ارزش ندارد. تنگستن یک فلز برای سرمایه گذاری محسوب نمی شود. اگر سرمایه گذاری برای شما مهم است یک فلز گرانبها همانند طلا می توانید انتخاب کنید.
گزینه های محدود
اگرچه تنگستن بسیار محبوب است اما جواهرات تنگستن موجود در بازار دارای طرح های بسیار محدود هستند. زیورآلات تنگستن برای افرادی که به دنبال طرح ها و انتخاب های زیاد هستند مناسب نمی باشد. دلیل اینکه طرح های تنگستن محدود می باشد این است که این فلز به عنوان یک فلز ناپایدار شناخته می شود و کار بر روی آن بسیار دشوار می باشد. اگر به دنبال ساخت طرح های سفارشی و خاص هستنید بهتر از فلزات دیگر استفاده کنید.
جمع بندی
با توجه به ویژگی های فلز تنگستن و ویژگی های سایر فلزاتی که در ساخت زیورآلات و بدلیجات استفاده می شود این نتیجه را در میابیم که هر یک از این فلزات نقاط قوت و نقاط ضعفی نسبت به یکدیگر دارند. برای مثال افرادی که از زیورآلات به طور مداوم در محیط کار یا روزمره استفاده می کنند، تنگستن با توجه به سختی و دوامی که دارد انتخابی مناسب برای این افراد است.
